يادداشت/حسن رمضاني:
تشان ؛ گنج مغفول گردشگری استان بوشهر
در شرایطی که بسیاری از ارزش های بومی و محلی روستاهای استان بوشهر با بی مهری روبرو شده و یا عامدانه به فراموشی سپرده می شوند، توسعه گردشگری در روستاهای دارای بافت و اصالت منظری با ارزش می تواند راهکاری ارزشمند در راستای بقا و نگهداری از ارزش های بومی روستاها باشد. در حقیقت توسعه گردشگری روستاها که هم اکنون در اولویت دولت قرار گرفته است، نیازمند برنامه ریزی صحیح و ایجاد زیر ساختهای مناسب در روستاهاست .یکی از مواردی که می تواند در امر توسعه گردشگری مطرح باشد شناسایی مناطق روستایی با چشم اندازهای طبیعی و ظرفیت های تاریخی ، فرهنگی است. غالب روستاهای شهرستان جم با توجه به شرایط آب و هوایی مناسب و مناظر طبیعی زیبا از ظرفیت بسیار مناسبی برای توسعه گردشگری روستایی برخوردار می باشند.روستای تشان یکی از این روستاهاست که با داشتن پتانسل ها و جاذبه های گردشگری فراوان روستایی،طبیعی،فرهنگی و اجتماعی می تواند به عنوان روستای هدف گردشگری مورد توجه و توسعه قرار گیرد.
معرفی دهستان تشان
در فاصله ۵ کیلومتری جنوب شرقی مرکز بخش ریز از توابع شهرستان جم ، روستایی زیبا با مردمانی اصیل، مهربان و میهمان نواز وجود دارد که تشان نام گرفته است.این روستا با جمعیتی نزدیک به ۱۴۰۰ نفر با مجاورت در دامنه ی کوه سرخان، مناظر بکر طبیعی و همچنین دارا بودن صدها هکتار مزارع سرسبز ، باغ های پرثمر مرکبات و نخلستانهای سر به فلک کشیده ، پتانسیل فعالی را برای برنامهریزی جهت جذب گردشگر بوجود آورده است. علاوه بر ظرفیت های بالای گردشگری تشان،وجود قناتی که از میانه ی میدان روستا عبور میکند اهمیت و عظمت این روستا را مضاعف کرده است. بی تردید بخشی از هویت هر روستا در آثار معماری پیشینیان آنان نهفته و هسته اولیه روستای تشان که پیرامون قنات شکل گرفته است خود حکایت از هویت و قدمتی طولانی با مردمی اصیل دارد. مردمان سختکوشی که در گذشته ، روزی خود را از اعماق زمین بیرون کشیده و با مهندسی و خلاقیت بی نظیر خود،آب را کیلومترها در دل زمین جاری ساخته اند. گرچه در سالهای اخیر خشکسالی و برداشت های بی رویه ی آب های زیر زمینی توسط صنعت،معدن و کشاورزی سبب شده تا این قنات از جریان بیفتد،اما با این وجود تجمیع ظرفیت های کم نظیر باعث شده تا روستای تشان بتواند در زمره روستاهای واجد ارزش برای جذب گردشگر و توسعه زیرساخت های گردشگری استان بوشهر قرار بگیرد. بخش دیگری از جذابیت های این روستا معماری سنتی آن است که علی رغم دگرگونی های اساسی در ساخت و ساز ها و تقلید از مد شهری، مسولان محلی روستا با خلاقیتی زیبا اقدام به حفظ الگوهای معماری و نماهای سنتی در این روستا نموده اند تا ضمن حفظ معماری بومی خود، مانع از رخت بستن تصاویر ارزشمند بر جای مانده از زندگی گذشته مردم این دیار گردند.