تاورتا؛مرحوم کربلایی غلامحسین مشتاق مشهور به کل غلی و ملقب به فردوسی جمی فرزند مرحوم زایر اسماعیل است.

این فامیل اصلا از منطقه گله دار می باشند و در درباره این که چرا وی(مرحوم کل غلی) ملقب به فردوسی شده است، نقل است که در عهد حکومت احمدخان جمی متخلص به افسرده(متوفی ۱۳۵۳ هـ .ق)، روزی درویشی با شمایل جذاب وارد بر وی می شود و بنابر عادت درویشان شروع به خواندن شعر می کند.

ابیات آغازین شعر چنین بود”کوکب خسرو انوشیروان …شد جهانگیر کران تا کران…شوکت او طالع فیروز بود…روز شکارش همه نوروز بود…الی آخر.

این شعر و لحن جذاب درویش برای خان جم بسیار خوشایند می شود،دستور می دهد صله ای در خور به درویش دهند.

چند ماهی می گذرد و از طرف دولت رضاشاه پهلوی ماموری که مشهور به شازده ی مغروری بود برای اولین بار برای دادن سجل(شناسنامه)به مردم ،وارد جم می شود.

احمدخان مردم را برای ثبت خانواده و انتخاب فامیل در مسجد گچی (مسجد صاحب الزمان فعلی) جمع می کند.

وقتی کربلایی غلامحسین به مسحد می آید متوجه می شود  که خان برای شازده از از درویشی تعریف می کند که چند ماه قبل شعر زیبایی را در حضورش خوانده ولی افسوس که این شعر زیبا را یاداشت نکرده است،کربلایی جلو آمده و اظهار می کند که حاضر است این شعر را تمام و کمال برایتان بخوانم.

احمد خان می گوید”کربلایی تو چگونه می خواهی این مثنوی بلند بالا را بخوانی؟ تو که سواد نداری.

کربلایی در جواب می گوید:همان وقت که درویش در مجلس شما شعر را خواند من در حیاط منزلم که همسایه دیوار به دیوار شما هست نشسته بودم و گوش گرفتم و به حافظه سپرده ام.

احمد خان و حاضران تعجب می کنند و خان قول می دهد که اگر از عهده این کار برآید جایزه ای شایسته به او بدهد و شازده مغروری هم می گوید: چنانچه از پس این کار برآیی لقبی به تو دهم که تا همیشه برایت بماند.

کربلایی هم در صحن مسجد خود را به هیات درویش درآورد و با همان لحن درویش مثنوی را از اول تا به آخر می خواند.

اینجا بود که شازده مغروری می گوید: الحق که تو فردوسی هستی و این چنین بود که کربلایی غلامحسین جمی ملقب به فروسی جم می شود.

این اتفاق در سال هزار و سیصد و یازده شمسی (۱۳۱۱ش) روی داده است.

نویسنده: وحید ایاز

شرح عکس:

تصویر اول: مرحوم فردوسی(متوفی ۱۳۵۹ هـ . ش) بر روی صندلی نشسته و پسرش مرحوم حاجی در کنارش ایستاده (چهل و نه سال قبل)

تصویر دوم: مرحوم شازده مغروری (مامور دادن شناسنامه به مردم جنوب ایران)